Wąsosz 2013 od strony 'wroga'.

Wąsosz to miejsce wyjątkowe w historii Powstania Styczniowego. Oprócz tego, że był polem powstańczej bitwy, stał się miejscem silnej pamięci Polaków o roku 1863. Okoliczna ludność przez okres od Powstania do współczesności w sposób szczególny upamiętniała bitwę i poległych. Świadczą o tym wznoszone pomniki i duch, jaki się tu odczuwa.
GRH ‘9 Rota 1863’ została zaproszona do odtwarzania strony rosyjskiej w inscenizacji potyczki z 23 kwietnia 1863. Naszym przeciwnikiem (powstańcami) była GRH Strzelcy 31pSK, z którą już mieliśmy styczność na imprezie powstańczej w Bolimowie. Grupa ta jest zdyscyplinowana i rozumie BHP rekonstrukcji, a przy tym jest barwna i klimatyczna m.in. przez udział pań w stylowych sukniach.
Miejscem potyczki był teren położony tuż przy cmentarzu, na którym znajduje się zbiorowa mogiła 34 powstańców. Scenariusz nawiązywał do samej potyczki, a także został uzupełniony scenami z czasów Powstania (branka, udział kobiet i brutalność wroga). ‘9 Rota’ jako piechota liniowa zaprezentowała ówczesny sposób walki, a także przytłaczającą przewagę strony rosyjskiej. Scenariusz nie szczędził nam okropności wojny, co szczególnie objawiło się sceną egzekucji powstańczego księdza (bardzo poruszające, nawet dla ‘carskich’) i dobijaniem rannych. Na nasze szczęście uzyskaliśmy ‘przebaczenie’ od miejscowego proboszcza, który okazał się osobą z wielką wiedzą historyczną i życzliwą dla rekonstrukcji, a także obdarował nas książką Anny Kijak „Walki w Powstaniu Styczniowym na ziemi częstochowskiej i kłobuckiej”. Ogromne wrażenie wywarła na nas ‘powstańcza bitwa’ z plasteliny wykonana przez uczniów Szkoły im. R. Traugutta w Wąsoszu Górnym.
W mniejszych miejscowościach naszego kraju najlepiej odczuwa się wspaniałą atmosferę patriotyzmu, a Wąsosz jest tego najlepszym przykładem. Mimo, że odtwarzaliśmy wroga, zostaliśmy ciepło przyjęci, o czym świadczyły rozmowy z mieszkańcami i podziękowania władz.
Po oficjalnych uroczystościach udaliśmy się na powstańczą mogiłę, by oddać cześć bohaterom 1863.

Autor zdjęć: Smednir.